Robaki, które atakują rośliny tropikalne to najczęściej fitofagi, czyli pasożyty odżywiające się tkanką roślinną, tym samym uszkadzając łodygi, liście i korzenie. Zaliczają się do nich m.in. przędziorki, wciornastki, czerwce, mączliki. Najczęściej są tak małe, że naprawdę trudno ujrzeć je gołym okiem.
Jak rozpoznać atak szkodników na monsterę?
Oznaki, jakie wskazują na zainfekowanie monstery, są różne, w zależności tego, z jakim szkodnikiem masz do czynienia. Najczęściej możesz zaobserwować:
- robaki na monsterze;
- żółknące liście;
- białe, brązowe lub żółte plamy na liściach bądź łodygach;
- klejącą substancję na liściach;
- niechciane dziury;
- biały lub czarny nalot w postaci proszku;
- pajęczyna.
Te symptomy są najczęściej występującymi oznakami zainfekowania monstery. Niemniej jednak każda zmiana na roślinie jest odpowiednim powodem, aby przyjrzeć się bliżej swojej monsterze. Tylko dzięki porządnej i regularnej obserwacji jesteś w stanie szybko dowiedzieć się o intruzie i zacząć działać jak najwcześniej.
Jak zapobiec inwazji szkodników?
Insekty mogą pojawiać się nie tylko przez nieodpowiednią pielęgnację monstery. Częstą przyczyną walki ze szkodnikami jest zaproszenie ich do własnego domu. Najczęściej dzieje się tak, gdy przynosisz nową roślinkę i nie sprawdzisz jej kondycji przed zakupem.
Dokładnie oglądaj roślinę przed dokonaniem zakupu
To najważniejszy element podczas kupowania monstery lub innej rośliny. Sklepy ogrodnicze hurtowo przyjmują wiele zamówień, dlatego nikt nie sprawdza, czy dany egzemplarz jest zainfekowany, czy też nie. Jeśli jakakolwiek roślina wpadnie ci w oko, najpierw dokładnie przeskanuj jej liście i łodygi, nie kupuj pod wpływem impulsu. Szkodniki uwielbiają bawić się w chowanego, najczęściej są tak ukryte, aby nie było ich widać na pierwszy rzut oka. Szybkie zakupy to także szybka droga do rozprzestrzenienia się insektów na każdej roślinie w domu.
Jeśli zauważysz niepokojące oznaki lub skupisko robaczków, od razu zrezygnuj z monstery i sprawdź inną sadzonkę lub wyjdź ze sklepu.
Kwarantanna nowej monstery
Po zakupie dokładnie pooglądanej rośliny daj jej kilka dni na odbycie kwarantanny. W ten sposób będziesz mieć pewność, że nie schował się przed tobą żaden robak, który mógłby migrować na inne kwiaty w domu.
Ponadto dzięki tymczasowej izolacji nowej rośliny, dajesz czas na wyklucie się jaj, dzięki czemu będziesz mógł zająć się problemem, zanim zdążą się rozprzestrzenić.
Kwarantanna zawsze jest niezawodnym sposobem, zwłaszcza gdy podejrzewasz, że monstera ma współlokatorów.
Używaj czystych doniczek i dobrego podłoża
Jaja szkodników oraz grzyby lubią przebywać w podłożu lub na brudnej donicy. Przed użyciem jakiekolwiek doniczki, dokładnie umyj ją wodą z mydłem. W przypadku ziemi dla monstery upewnij się, że nigdzie nie grasują szkodniki. Jeśli zauważysz jaja w ziemi dla monstery, wystaw ją na słońce, aby wyschła lub skomponuj ją na nowo.
Nie doprowadzaj do przelania monstery
Przelewanie monstery jest jednym z najpopularniejszych błędów podczas pielęgnacji. Zbyt mokre podłoże niszczy korzenie, roślina nie radzi sobie z nadmierną ilością wody. Wilgotne środowisko sprzyja rozwijaniu się grzybów i bakterii.
Nie przesuszaj rośliny
Niektóre z owadów pojawiają się na monsterze w momencie, gdy roślina jest wysuszona (mączlik). Staraj się zachować balans w trakcie podlewania, aby nie dopuścić do skrajności.
Nie trzymaj monstery w ciemnościach
Monstera, która nie ma dostępu do rozproszonego światła, rozwija się powoli, często może brakować jej składników odżywczych. Ponadto trzymanie jej w takich warunkach sprawia, że roślina ma słabszą kondycję i jest mniej odporna na insekty lub choroby.
Pasożyty atakujące monsterę
Do najpopularniejszych robaków i roztoczy żerujących na monsterze zalicza się: wciornastka, przędziorka, mszyce, mącznika, czerwce, wełnowca, ziemiórkę.
Pamiętaj, aby dokładnie umyć roślinę przed spryskaniem jej przygotowanym roztworem (chemicznym lub domowym)! W przypadku stosowania oprysków w walce z insektami nie zapomnij o swoich pupilach, które mogą gryźć lub ocierać się o roślinę. Przenieś opryskiwaną monsterę w miejsce niedostępne dla kota, psa czy królika.
1. Wciornastki
Wciornastki to małe, brązowe szkodniki z niewielkimi skrzydełkami. Najczęściej znajdują się przy nerwach rośliny. W stanie larwalnym przypominają niewielkie bia plamki pokryte skorupką, później rozwijają się w niewielkiego robaka. Wciornastki przenoszą różnego rodzaju wirusy, które mogą przyczynić się do śmierci rośliny.
Żywią się wilgocią liści, co powoduje wysuszenie, przebarwienia oraz brązowienie monstery. Dodatkowo liście zaatakowane wciornastkiem są pozwijane, nie rozwijają się oraz pojawiają się niewielkie dziurki.
Jak wyeliminować wciornastka?
Przed użyciem jakiegokolwiek środka zwalczającego wciornastki, należy przetrzeć liście (z zewnątrz, jak i od spodu) wacikami, które zostały namoczone wodą z mydłem.
Pozbycie się wciornastka jest trudne, ciężko poradzić sobie domowymi sposobami.
Jak poradzić sobie ze wciornastkiem:
- użyj produktów chemicznych przeznaczonych do walki ze wciornastkiem, jest to np. Kohinor, Karate Zeon, Agricolle, Mospilan, Axiendo, Sumin Spintor, Emulpar 940 EC w sprayu. Stosuj wszystkie produkty zgodnie z instrukcją podaną na opakowaniu;
- posyp liście ziemią okrzemkową;
- zetnij liście, które zostały zaatakowane przez szkodnika. Pozwoli to na całkowite wyzbycie się wciornastka, jeśli zainfekował tylko kilka liści;
- użyj oleju naam. Wystarczy przetrzeć chore liście lub je spryskać. Rób to przez kilka dni, aby pozbyć się szkodników oraz ich jaj.
2. Przędziorki
Przędziorki są niewielkimi roztoczami, które niekiedy ciężko zauważyć gołym okiem. Ich cechą charakterystyczną jest pozostawianie białej sieci na monsterze. Obecność możesz wyczuć pod powierzchnią palca, ponieważ przędziorki sprawiają, że liście stają się klejące lub mają fakturę piasku.
Odżywiają się chlorofilem liści monstery. Substancja ta odpowiada za zielony kolor rośliny, a szkodniki sprawiają, że jest jej coraz mniej, przez co uwidocznią się białe plamki lub smugi. Jeśli zbagatelizujesz tych współlokatorów, twoja monstera zacznie zmieniać kolor liści na żółty, a z czasem na brązowy.
Przędziorki z łatwością się rozprzestrzeniają. Jeśli zauważyłeś je na swojej monsterze, powinieneś także sprawdzić inne rośliny. Najprostszym sposobem na ich ujawnienie to potrząsanie rośliną nad białą kartką papieru. Insekty powinny wylądować na papierze, gdzie dokładnie możesz im się przyjrzeć.
Jak pozbyć się przędziorka?
Z przędziorkiem bardzo dobrze walczą środki chemiczne z grupy arkacydów. Są to m.in. Nissoun Strong, Ortus, Magus, Floramite, Apollo, Kanemite, Sumo. Stosuj je zgodnie z instrukcją podaną na opakowaniu.
3. Wełnowce
Wełnowce to szkodniki, które żywią się sokiem monstery. Wyglądają jak małe, białe kulki puchu. Potrafią rozprzestrzenić się na całej roślinie, zwłaszcza przy jej nerwach oraz ogonkach. Wysysają całe życie z monstery. Atak mącznika skutkuje zżółknięciem liści i obniżoną kondycją.
Wraz z wełnowcem mogą pojawić się mrówki, które korzystają ze spadzi wydzielanej przez tego osobnika. Słodki płyn zwabia je, a w czasie wędrówki po mieszkaniu, mogą przenosić wełnowca na inne rośliny.
Sposoby na pozbycie się wełnowca
Wełnowca możesz pozbyć się zarówno domowymi sposobami, jak i dzięki chemii przeznaczonej do oprysków.
- szare mydło + woda, alkohol + woda, przetrzyj roślinę wacikiem nasączonym jednym z tych dwóch roztworów;
- posmaruj liście olejem parafinowym wymieszanego z wodą;
- chemia: Pollysect, Emulpar Spray, Kohinor, Mospilan, Substral, Karate Zeon.
4. Mszyce
Mszyce atakują nie tylko rośliny zewnętrzne, mogą przesiadywać również na kwiatach w pokoju. Te małe szkodniki przybierają różne kolory, w zależności od konkretnego gatunku. Mogą być: czarne, zielone, czerwone, żółte itp.
Szkodniki nie infekują starych, dojrzałych liści, są one zbyt twarde do przegryzienia dla ich niewielkich zębów. Mszyce pojawiają się na nowych, delikatnych listkach, dzięki czemu z łatwością mogą przegryźć się do soku, który jest podstawą ich diety. Spożywając sok, mszyca produkuje spadź (połączenie soku roślinnego z płynnymi odchodami tych owadów), co w konsekwencji doprowadza do zaatakowania roślinę przez pleśń.
Jak pozbyć się mszyc?
Na pozbycie się mszyc jest kilka sposobów:
- spryskaj liście wodą z dodatkiem sody oraz oleju;
- do wody dodaj płyn do naczyń i spryskaj monsterę
- rozcieńcz ocet z wodą i spryskaj roślinę;
- wykorzystaj olej naam;
- wykorzystaj chemię, np. Mospilan, Agrocover, Karate Zeon, subtral Multi-Insekt;
- zaproś biedronki do swojego mieszkania. Biedronki żywią się mszycami, zatem będąc w zgodzie z naturą, pozbędziesz się robactwa.
5. Ziemiórka
Ziemiórki to krótkożyjące, małe i czarne robaki, wyglądem przypominające muszki owocówki lub niewielkie komary. Jako dorosłe osobniki nie stanowią większego zagrożenia. W przeciwieństwie do innych pasożytów żerujących na monsterze ziemiórka składa swoje jaja w podłożu, a jej larwy doprowadzają do uszkodzenia rośliny. Żywią się materią organiczną z gleby i mogą przedostać się do korzeni, przez co zniszczą oraz osłabią roślinę. Ponadto mogą przenosić różnego rodzaju choroby.
Jeśli zauważysz, że niewielkie komary latają wokół twojej monstery, powinieneś dokładnie sprawdzić podłoże, w której znajduje się roślina.
Sposoby na ziemiórki
- chemia, jaką możesz wykorzystać to m.in. Polysect, Actellic, Deltam,
- do gorącej wody dodaj cynamon i poczekaj, aż wystygnie, następnie spryskaj rośliny, aby odstraszyć ziemiórkę;
- posyp glebę cynamonem;
- kąpiel w wodzie z mydłem potasowym.
6. Czerwce
Czerwce także lubią żerować na monsterach. Najczęściej przybierają kolor brązowy lub beżowy. Te małe szkodniki są trudne do zauważenia bez dokładnych oględzin rośliny. Szukaj ich na liściach i łodygach.
Czerwce nie są wędrującymi owadami, wybierają konkretne miejsce na monsterze i tam żywią się jej sokiem. Ich osiadły tryb życia może sprawić, że pomylisz je z infekcją lub grzybem. Musisz bardzo dokładnie przyglądnąć się takiej roślinie. Jeśli zauważysz małe nóżki, które niezwykle wolno się poruszają, to oznacza, że masz do czynienia z czerwcem.
Jak pozbyć się czerwca?
Na pozbycie się czerwca wykorzystuje się:
- chemię, np. Agrocover, Mospilan
- ręcznie zbierz pasożyta, najefektywniejszy sposób pozbycia się ich, ponieważ są one wrażliwe na jakiekolwiek ruch.
7. Owady minujące
Owady minujące (ang. leaf miners) są bardzo charakterystyczną grupą owadów, których larwy żerują na liściach monstery. Ich zidentyfikowanie jest proste, ponieważ zostawiają za sobą jasny szlak.
Jak wyzbyć się owadów minujących?
Owady minujące możesz wyeliminować za pomocą:
- pozbycia się zainfekowanych liści, jeśli owady nie zdążyły rozprzestrzenić się po całej roślnie;
- użycia środków chemicznych, np. NeemAzal.
8. Mączlik
Mączliki (nie mylić z mączniakiem) to małe białe robaczki latające wokół monstery. Żywią się sokiem z liści. Atakują monsterę najczęściej, gdy panuje susza. Mączlik składa jaja na spodzie liście, dlatego często może zostać niezauważony podczas oględzin.
Mączliki często przenoszą wirusy z jednej rośliny na drugą. W czasie żerowania na monsterze, wypróżniają się, co przyciąga inne szkodniki, a to gotowy przepis na infekcję grzybiczą.
Jak pozbyć się mączlika?
Aby pozbyć się mączlika, wykorzystaj:
- środki chemiczne do oprysków, np. Polysect, Mospilan
- płucz monsterę wodą z szarym mydłem
- spryskaj roślinę olejem naam rozcieńczonym w wodzie.
9. Mączniaki
Mączniaki (tu również proszę nie mylić z mączlikiem, o którym mowa wyżej) to białe, owalne szkodniki z woskowym nalotem. Znoszą białe jaja w skupisku. Znajdziesz je w rowkach i szczelinach monstery.
Mączniaki także żywią się sokiem rośliny, przez co hamują wzrost, doprowadzają do żółknięcia, a w konsekwencji są przyczyną śmierci monstery.
Eliminacja mączniaka
- spryskać naparem ze świeżej pokrzywy;
- przetrzeć wacikiem nasączonym alkoholem z wodą.
Pasożyty nigdy nie będą miłym gościem na monsterze. Walka z nimi nie zawsze jest łatwa i przyjemna, ale im szybciej ją zaczniesz, tym większe szanse na wygraną. Nie zapominaj o rutynowych oględzinach swojej monstery!
